Goed bewaard erfgoedstuk bij VANWAARDE krijgt bijzondere plaats in nieuwe R.-K. kerk Almere

In het klimaatdepot van VANWAARDE Museumwacht stond 15 jaar een bijzonder rooms-katholiek erfgoedstuk opgeslagen. Een muurschildering uit 1968 door Théodore Stravinsky, zoon van de beroemde componist Igor Stravinsky,  persoonlijk aangebracht op de muur van de Willibrordkerk in Almelo. Toen de kerk in 2005 noodgedwongen gesloopt moest worden, was een van de voorwaarden dat het kunstwerk  ‘25 scenes uit het leven van Jezus van Nazareth’ bewaard zou blijven.

Woningbouwvereniging St. Jozef heeft het werk van de muur laten halen middels de zogeheten strappo-methode. Hierbij wordt het schilderij van het pleisterwerk overgezet op kaasdoek met behulp van een Italiaanse beenderlijm. De doeken zijn vervolgens overgezet op een latex drager en op ‘spie’ramen gespannen, welke bij VANWAARDE werden opgeslagen. Het werk bestaat uit 30 panelen van 1,2m hoog x 2,4m breed. Het zijn letterlijk ‘25 scenes uit het leven van Jezus van Nazareth’, 5 scenes zijn dubbelpanelen. Het eerste is de Doop van Jezus in de Jordaan. De laatste scene is Het Laatste avondmaal.

Het bisdom Haarlem/Amsterdam had bouwplannen voor een eigen Rooms-Katholieke kerk in Almere en zij raakten jaren geleden, via een conservator van het Museum Catharijneconvent (voor Religieuze Kunst) in Utrecht, bekend met het erfgoedstuk.

Secretaris van de bouwcommissie Ellie Baas vertelt: ‘Vanaf het begin van de bouwplannen is er door de bouwcommissie rekening mee gehouden dat het 72m lange kunstwerk van Théodore Stravinsky in de kerk zou kunnen hangen en werd er rekening mee gehouden in het ontwerp voor de nieuwe kerk.’

Het stuk is nu het pièce de résistence van de kerk en diende zowel in maatvoering als in kleurgebruik als inspiratiebron. Het nieuwe kerkontwerp is heel rustig gehouden en is gebaseerd op de architectonische invloeden van de Bossche School-stroming. Hierbij worden de Gulden Snede-regels uit de Renaissance meegenomen. Het  gebouw voelt daardoor prettig aan om in te zijn, omdat het is gebouwd op basis van de menselijke maat. Architect Dom Hans van der Laan, oprichter van de Bossche School en later Abt van het Benedictijnerklooster nabij Vaals en Théodore Stravinsky hebben elkaar gekend en ook samengewerkt.

Een team van VANWAARDE heeft afgelopen week het kunstwerk vanuit het klimaatdepot overgedragen aan de kerk en het werk op zijn nieuwe plaats bevestigd. Het hangt aan beide zijden van de kerkzaal en ook in de narthex (voorhal). Het bevestigingsproject nam uiteindelijk 3 dagen met 3 man tijd in beslag. Na Pasen en na de retouchering worden in een ochtend de nog te vervaardigen laatste passtukken geplaatst, zodat het werk helemaal klaar is.

Ellie Baas: ‘Er was heel goed contact met de projectleider. Er was veel overleg nodig, want de plaatsing bleek nog wel moeilijk. De panelen pasten niet precies in het voorbereide bouwwerk. Ook om de schildering op de panelen goed te behouden moet gezorgd worden voor juiste ventilatie; boven, onder en van achter. Daarvoor waren er door de aannemer profielen aangebracht, echter die waren ook niet helemaal waterpas. Het VANWAARDE team heeft er het beste van gemaakt wat kon en op de best mogelijke manier opgehangen. We zijn er blij mee.’

De kerk is inmiddels klaar en men is aan het inrichten. Op 7 maart is de kerk reeds ingezegend door de bisschop van Haarlem. Na corona wordt deze officieel en plechtig  ingewijd. Voor het bestuur van de parochie is het van belang dat de kerk en het kunstwerk ook voor publiek open zijn om te bewonderen en voor educatieve doeleinden.

VANWAARDE werkt vaker voor kerkelijk erfgoed. Echter meestal in combinatie met een brand- of waterschade calamiteit. Dit project was daarom ook voor het team speciaal. Het is prachtig dat het rooms-katholieke erfgoedstuk een nieuwe bijzondere plaats heeft gekregen, waar het in toekomstige diensten mooi tot haar recht zal komen.